Czym jest system szwajcarski?
System szwajcarski to sposób, według którego rozgrywane są zawody sportowe (najczęściej zawody szachowe). Określa on liczbę rozegranych rund, a także ich sposób - w zawodach odbywają się bezpośrednie pojedynki pomiędzy uczestnikami, a dobór przeciwników zależy od wyników poszczególnych drużyn we wcześniejszych rundach. UEFA odpowiednio zmodyfikowała system, aby mógł zostać wykorzystany w rozgrywkach piłkarskich. Jakie zmiany czekają europejski futbol?
Jak zmienią się europejskie puchary?
Zmiany dotkną zarówno Ligę Mistrzów jak i Ligę Europy oraz Ligę Konferencji, jednak naturalnie opinię publiczną najbardziej elektryzują różnice dotyczące Champions League. Zmieni się bardzo wiele, zaczynając od liczby drużyn, kończąc na fazach turnieju. Najważniejszym aspektem jest zmiana dotycząca ilości ekip. W sezonie 24/25 do rozgrywek przystąpi 36 zespołów, a więc o 4 więcej niż dotychczas, kiedy to w LM brały udział 32 drużyny. Europejskie ekipy nie będą rozgrywały meczów w poszczególnych grupach. Zamiast 8 grup, w których znajdowały się 4 drużyny, pojawi się jedna wspólna, duża tabela. W pierwszej fazie zespoły rozegrają 8 spotkań - 4 domowe oraz 4 wyjazdowe, każdy z innym rywalem. Do tej pory drużyny miały zapewnione 6 meczów (3 domowe, 3 wyjazdowe, grane z 3 rywalami, co wiązało się z meczami rewanżowymi). Zmiany te skutkują usunięciem klasycznej fazy grupowej.
Do fazy pucharowej przystąpi 16 drużyn, zatem zostanie ona rozpoczęta od etapu 1/8. Drużyny, które po pierwszej fazie zajmą miejsca 1-8, otrzymają rozstawienie, zaś drużyny na miejscach 9-24 wezmą udział w play-offach, walcząc o pozostałe 8 miejsc. Istotną zmianą jest fakt, iż drużyna, która odpadnie na tym etapie, zakończy swoje zmagania w europejskich pucharach. We wcześniejszych odsłonach drużyny miały szansę na "spadek" do Ligi Europy lub Ligi Konferencji. Dalsza faza turnieju pozostaje bez zmian. Do wielkiego finału awansują dwie najlepsze drużyny na ścieżce mistrzowskiej, wygrywające w 1/8, 1/4 oraz 1/2.
Zmiany będą miały wpływ na ilość meczów. Do tej pory w ramach Ligi Mistrzów odbywało się 125 spotkań. Liczba ta została zwiększona do 189, co wydłuży czas trwania pierwszej fazy, która zakończy się dopiero w styczniu (wcześniej faza grupowa kończyła się już w grudniu). W najgorszym przypadku jedna drużyna może zagrać aż 17 spotkań w ramach LM - co przekłada się na cztery dodatkowe mecze.
Identyczne zasady dotyczą pozostałych turniejów. Zarówno w LE jak i w LKE ujrzymy 36 klubów, rozgrywających w pierwszej fazie osiem meczów i walczących o wyjście z miejsc 1-8 bądź 9-24 po rozegraniu play-offów.
System Szwajcarski - zalety i wady
Zmiany zazwyczaj powodują dyskusje. Piłkarski świat dywaguje nad tym czy system szwajcarski jest konieczną zmianą i jakie skutki może za sobą nieść. Rewolucja formatu europejskich rozgrywek może pociągnąć za sobą wiele skutków - zarówno pozytywnych jak i negatywnych. Do najważniejszych należą:
Zalety
- Różnorodność spotkań - Konsekwencją nowych zasad jest fakt, iż dwumecze będą rozgrywane dopiero w fazie pucharowej. W pierwszej rundzie mamy zatem okazję obejrzeć niepowtarzalne spotkania, których zapewne nie byłoby nam dane ujrzeć gdyby nie zmiana systemu.
- Poziom rozgrywek - W obecnym formacie losowanie odbywa się w zmienionej formie. Drużyny podzielone na koszyki będą losowały swoich rywali z każdego koszyka, zatem najlepsze zespoły mogą rywalizować ze sobą już na początku turnieju.
- Szansa dla słabszych drużyn - rozszerzenie ilości drużyn umożliwia słabszym zespołom szansę na grę w europejskiej elicie. Możliwość gry w LM dla mniej popularnych drużyn może przynieść im nie tylko prestiż, ale również duże pieniądze, które w naturalny sposób przełożą się na rozwój klubu.
Wady
- Zwiększona liczba kontuzji - Format został rozszerzony o dodatkowe 64 spotkania! Należy pamiętać, że piłkarze rozgrywają równocześnie sezony krajowe, a także mecze reprezentacyjne. Kluczowi zawodnicy mogą być narażeni na ogromny wysiłek, co bezpośrednio wiąże się z narażeniem na kontuzje. Największe kluby już teraz zastanawiają się nad rezygnacją, z udziału, w niektórych turniejach w obawie o zdrowie swoich zawodników.
- Zmniejszenie popularności - Piłka nożna to najpopularniejszy sport na świecie. Tak duża ekspansja futbolu może poskutkować spadkiem jego popularności. Wyjątkowe spotkania stracą na znaczeniu w momencie gdy będą rozgrywane z tak dużą częstotliwością, a ich oglądanie zostanie pozbawione większych emocji.
- Istota pieniędzy - Futbol jest prężnie rozwijającym się biznesem. Sumy pieniędzy, którymi dysponują nie tylko kluby czy piłkarze, ale przede wszystkim największe federacje robią wrażenie. Zwiększona liczba spotkań jest równoznaczna z dodatkowymi finansami. Piłka nożna nieustannie zmierza w kierunku, w którym nie liczą się sportowe emocje, a istotny jest tylko i wyłącznie zysk. Taka postać rzeczy może prowadzić do sytuacji, w której w świecie futbolu nieistotny będzie człowiek, a najistotniejsza stanie się waluta.
Piłkarska rewolucja?
Nowy format Champions League to szereg zmian, które ocenić będzie można dopiero po upływie kilku sezonów. Nie ulega wątpliwości, że system szwajcarski pozwoli na powiew świeżości, odnawiając oblicze dobrze znanych rozgrywek, jednak może również pociągnąć za sobą szereg nieprzewidzianych konsekwencji. Władze UEFA, podejmując decyzję o wprowadzeniu systemu szwajcarskiego, dały miejsce kibicom futbolu na wiele dyskusji i rozmów dotyczących przyszłości ich ulubionej dyscypliny sportowej.
